Bilgisayar alırken nelere dikkat etmeliyiz?

Günümüzde bir bilgisayara sahip olmak artık bir lüks değil ihtiyaçtır. Öğrenci olsun, çalışan olsun hatta ev hanımlarının bile bir bilgisayara ihtiyacı olabiliyor. Bu nedenle bilgisayar satın alırken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar var. Çünkü ihtiyacı karşılamayan bir satın alma işlemi maddi ve manevi zararlara yol açabilir. Gelin birlikte bir bilgisayar satın almanın inceliklerine bakalım.

Bilgisayar satın almaya karar verdiğinizde kendinize ilk önce şu soruyu sorun: Bu bilgisayarı neden satın alıyorum ve hangi ihtiyacımı karşılayacak? Lakin bir ev hanımı iseniz ve amacınız sadece internet sitelerini dolaşmak, alışveriş yapmak gibi basit şeylerse alacağınız bilgisayara çok para vermenize gerek yoktur. Ancak bir öğrenci iseniz ve öğretmenleriniz sizden grafik programı gibi işlevsel ağırlığı olan programlar kurmanızı istiyorsa ya da video editleme gibi işlerle uğraşıyorsanız özellikleri biraz daha iyi olan bir bilgisayar satın almanız da fayda var. Bunun yanı sıra en son çıkan oyunları oynamak istiyorsanız yani bir gamer iseniz işin boyutu daha da farklılaşır.

O halde bilgisayarları satın alma amaçlarına göre üçe ayıralım. Birinci kategorideki bilgisayarlar basit işler yapacağımız ve çok teknik özellikler istemeyen basit özellikteki bilgisayarlar olsun. İkinci kategoriler ise daha çok öğrenciler ve meslek gruplarına yönelik olan orta özellikteki bilgisayarlar olsun. Üçüncü kategoridekilerse oyuncular ve ağır grafik ve video işlerinde çalışanlar için geliştirilen yüksek özellikteki bilgisayarlar olsun. Siz bunlardan istediğinizi seçin.

Bir diğer soru da laptop yani dizüstü bilgisayar mı almalıyım yoksa masaüstü bir bilgisayar mı? Aklınıza tablet ve cep telefonları da gelebilir ancak bu aygıtlar mobil cihazlar olduğu için bir bilgisayarın yerini tutmazlar. Örneğin bir yazılımcı kodlama yaparken telefondan veya tabletten bunu yapması çok zordur. Yine bir grafiker telefondan çizim yapamaz. Bu nedenle bunları devre dışı bıraktık. Ancak dizüstü ve masaüstü bilgisayarların yanına bir de all-in-one bilgisayarları (hepsi bir arada) eklememiz gerekir. All-in-on bilgisayarlar görüntü olarak masaüstü bilgisayarlara benzerler ancak ayrı bir kasaları yoktur. Bütün iç donanım malzemeleri monitörün içindedir. Bu nedenle ergonomiktir. Ancak bir dizüstü bilgisayar gibi taşınabilir değildir. Aşağıda bu üç cihazın örnek fotoğrafları vardır.

Eğer iş gereği ya da yaşam tarzı olarak çok gezen biriyseniz kesinlikle bir dizüstü bilgisayar satın almalısınız. Ancak genellikle evden çalışan biriyseniz ya da dışarıya çıkmayı sevmiyorsanız o halde masaüstü bilgisayarları tercih edebilirsiniz. Masaüstü bilgisayarlar diz üstü bilgisayarlara göre daha performaslı ve daha konforludur. Özellikle oyun severseniz veya grafik ve video işleri ile ilgileniyorsanız kesinlikle tercihiniz masaüstü bir bilgisayar olmalı. All-in one bilgisayarlar da performans olarak ortada diyebiliriz ancak bunların hiçbiri masaüstü bilgisayarın yerini tutmazlar.

Bir bilgisayar donanımsal olarak iç ve dış donanım olarak ikiye ayrılır. Dış donanım bilgisayarın klavye ve fare gibi görünen parçalarıdır. İç donanım ise bizim göremediğimiz ama bilgisayarın içinde var olan donanımlardır. Tabi istersek bilgisayarı bir tornavida yardımıyla içini açıp görebiliriz ama bu istenmeyen sonuçlara neden olabilir. Bilgisayar satın alırken biz daha çok iç donanım özellikleriyle ilgileneceğiz. Çünkü bilgisayara asıl performası veren iç donanım özellikleridir. Öncellikle iç ve dış donanımları tanıyalım.

ANAKART: Anakartlar bilgisayarın tüm donanımlarının bağlandığı bütünleşik bir yapıdır. Dolayısıyla önemi çok büyüktür. Çünkü bilgisayarın diğer tüm donanımları anakartla uyumlu olmak zorundadır. Bir anakart güncel olduğunda sorun yoktur. Bu durumda bilgisayarın özelliklerini yükseltmek istediğinizde anakartınızla uyumlu olan diğer parçaları rahatlıkla satın alabilirsiniz. Örneğin 8 GB Ram özelliğine sahip bir bilgisayara ek olarak 8 Gb daha Ram satın alabilirsiniz. Ancak yıllar geçtikçe yeni teknoloji modelleri çıkmaktadır. Dolayısıyla anakartın modası geçtiğinde ekstra alacağınız tüm donanımlar da eski olmak zorundadır. Diğer bir değişle eski anakartınıza uyum göstermediği için yeni donanımlarınızı (Örneğin Ram bellek, ekran kartı, işlemci) artık satın alamazsınız. Çünkü anakartınıza uyum sağlamayacaktır. Bu durumda ilk değiştirmeniz gereken donanım anakarttır. Bu da aslında komple bilgisayarı değiştirmek gibidir. Ancak bi anakartın ömrü de hatırı sayılacak bir süre olup ortalama 5-7 yıl belki de bir 10 yıl sizi idare edebilir. Ancak bu durumda bilgisayarınız bayağı eskimiş olacaktır.

Anakart Marka önerileri: Bir bilgisayarın teknik özelliklerine bakarken donanım markalarına bakmayı unutmayın. Bu vesileyle ben de sizlere en iyi anakart markalarını önerme sırasına göre listeleyeyim. Zaten piyasayı domine eden üç marka var. Bunların dışında bir anakart markasını önermem. Tabi kendi anakartını üreten ürünler hariç. Örneğin bir Dell marka bilgisayar alacaksanız bu durum istisna dışındadır. Aşağıdaki liste daha çok masaüstü bilgisayarları ilgilendirmektedir.

• 1- MSI
• 2- ASUS
• 3- Gigabyte

İŞLEMCİ: İşlemci bilgisarın beynidir. Yani işlem yapabilme gücüdür. Dolayısıyla bilgisayarın hızını etkileyen büyük etmenlerden biridir. Yüksek hıza ve özelliğe sahip bir işlemci ile yıllarca bilgisayarınızı kullanabilirsiniz. Dolayısıyla bilgisayarın kullanım ömrü de uzamış olacaktır. Ancak basit düzeyde kullanıcılar için işlemci gücünün çok yüksek olmasının anlamı yoktur.İşlemci modellerine baktığımızda piyasada iki marka ön plana çıkmaktadır. Bunlar intel ve amd markalarıdır. Benim önerim eğer bir dizüstü bilgisayar alacaksanız intel modelini seçmeniz. Masaüstü bilgisayar satın alacaksanız amd modelini öneririm. Amd modeller genelde daha ekonomik olması dolayısıyla da tercih edilebilirler.

SSD DISK (Solid State Drive): Bilgisayarların kalıcı deposu olan hdd (harddiskler) yerini artık ssd disklere bırakmış durumdadır. SSD diskler daha küçük, daha hafif ve daha işlevsel olup hız bakımından HDD'lere göre en az 10 kat daha hızlıdır. Bilgisayarın açılış süresini bile saniyelere düşeren bu teknoloji sayesinde artık SSD olmayan bilgisayar almanız tavsiye edilmez. Üstelik bilgisayarınız daha sessiz çalışır. Kapasite olarak günümüzde 256 GB yeterli durumdadır. Daha fazla depolama alanına ihtiyacım var diyebililirsiniz ancak artık günümüzde kişisel bilgisayarlar depolama aygıtları olarak kullanılmıyorlar. Depolama ihtiyaçları için bulut depolama (Google Drive, Yandex Disk vbs..) ve harici diskler kullanılabilir. Artık günümüzde bilgisayarların depolama gücü değil hız ve işlevselliği önemlidir.

RAM BELLEK:Ram bellek bilgisayarın geçici belleğidir ve anlık olarak bilgisayarın çalışma kapasitesini etkiler. Örneğin birden fazla uygulama, program veya pencerenin açılabilmesi anlık olarak Ram belleğin kapasitesine ve özelliklerine bağlıdır. Bu nedenle Ram bellek bilgisayarımızın performansını önemli ölçüde etkiler. Günümüzde 8GB (Gigabyte) Ram özelliğine sahip bir bilgisayar yeterlidir. Bundan fazlasına gerek yoktur ancak ikinci ve üçüncü kategorideki bilgisayarlar için Ram bellek hafızası arttırılabilir. 8GB kapasitesinden daha azını tavsiye etmiyorum.

Kategoriye göre teknik olarak sizlere tavsiye ettiğim özellikler şu şekildedir: